Uchwała Nr XXXVII/312/2014 Rady Miejskiej w Mirosławcu z dnia 24 stycznia 2014 r. w sprawie przyjęcia Programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Gminie Mirosławiec na lata 2014-2016

w sprawie przyjęcia  Programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Gminie Mirosławiec na lata 2014 – 2016

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2013 r., poz. 594, zm. poz. 645 i 1318.), art. 6 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) Rada Miejska w Mirosławcu:
§ 1. Uchwala Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Gminie Mirosławiec na lata 2014 - 2016 w brzmieniu załącznika do niniejszej uchwały.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Mirosławca.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
 

Przewodniczący Rady Miejskiej


Piotr Czech

Rozdział 1.
Wprowadzenie
Aktem prawnym regulującym zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą w rodzinie oraz zasady postępowania wobec osób stosujących przemoc w rodzinie jest ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. ( Dz. U. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm. ).
W oparciu o w/w ustawę na gminie spoczywają zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy tj.:
a) opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie   oraz  ochrony ofiar przemocy w rodzinie,
b) prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie,w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie,
c) zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia,
d) tworzenie zespołów interdyscyplinarnych.
 Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm. ) pod pojęciem przemocy w rodzinie rozumieć należy jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, tj.: małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, powinowatego w tej samej linii lub stopniu, osoby pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej małżonka, a także osoby pozostającej we wspólnym pożyciu oraz innej osoby wspólnie zamieszkującej lub gospodarującej, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Rodzaje przemocy:
a) przemoc fizyczna: to wszelkiego rodzaju działania bezpośrednie z użyciem siły, których rezultatem jest nieprzypadkowe zranienie itp. popychanie, odpychanie, policzkowanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, drapanie, szarpanie za włosy, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką, pięścią, bicie przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami, oblewanie wrzątkiem lub substancjami żrącymi, użycie broni, a także jakakolwiek sugestia możliwości zastosowania przemocy: gest, aluzja, charakterystyczna mina, poza lub wyraźna zapowiedź itp.,
b) przemoc psychiczna: prowadzi do zniszczenia pozytywnego obrazu własnej osoby, wykorzystuje mechanizmy psychologiczne np.: wyśmiewanie poglądów, zainteresowań, religii, pochodzenia, narzucanie własnych poglądów, ciągłe krytykowanie, szantażowanie, wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna, (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami), domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, śledzenie, ograniczanie kontaktów z dzieckiem, grożenie rozwodem, przeglądanie zawartości komputera, szuflad, toreb i innych  rzeczy osobistych,  wywoływanie poczucia winy itp.,
c) przemoc seksualna: to wymuszanie różnego rodzaju niechcianych zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy itp.: nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, seks z osobami trzecimi, sadystycznych form współżycia, demonstrowanie zazdrości, krytyka zachowań seksualnych, uprawianie seksu z osobami poniżej 15 roku życia, podglądanie osób w sytuacjach intymnych, zmuszanie do prostytucji, zmuszanie do seksu w obecności dzieci, wykorzystywanie stanowiska służbowego do wymuszania czynności seksualnych itp.,
d) przemoc ekonomiczna: prowadzi do całkowitego uzależnienia finansowego od sprawcy itp. poprzez odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwienie podjęcia pracy zarobkowej, niezaspokajanie podstawowych materialnych potrzeb rodziny, okradanie, zaciąganie kredytów i zmuszanie do zaciągania pożyczek wbrew woli współmałżonka, przekupywanie dzieci itp.,
e) zaniedbanie: to długotrwałe niezaspokajanie podstawowych potrzeb, tak  biologicznych, jak i psychicznych.     
 Występowanie przemocy w rodzinie wymaga niezwłocznego podjęcia działań zawartych w niniejszym Programie. Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie w Gminie Mirosławiec ma charakter długofalowy, obejmuje bowiem lata 2014-2020.

Rozdział 2.
Dane statystyczne w Gminie Mirosławiec
W celu zaplanowania działań niezbędne jest zaprezentowanie danych statystycznych, z uwzględnieniem  przemocy w rodzinie. Liczba ludności Gminy Mirosławiec wg stanu na 31 grudnia 2012 roku  to 5 529 mieszkańców (dane Urzędu Gminy i Miasta w Mirosławcu). Wg danych Powiatowego Urzędu Pracy w Wałczu na koniec grudnia 2012 r. stopa bezrobocia w powiecie to 21,20 %, a wskaźnik bezrobocia dla naszej gminy to 10,9 %. Statystyki Posterunku Policji w Mirosławcu podają, że w roku 2012 policjanci przeprowadzili 153 interwencje domowe. Głównym powodem przeprowadzonych interwencji były awantury wszczynane przez osoby w stanie nietrzeźwym. W dziesięciu przypadkach Policja wszczęła procedurę „Niebieskiej Karty”. Niepokojącym zjawiskiem jest zaniedbanie, przede wszystkim w stosunku do dzieci. Przejawami tego zaniedbania jest nieodpowiednia opieka, niewłaściwe nadzorowanie, zagrożenie bezpieczeństwa socjalnego dzieci. Zaniedbanie spowodowane jest przede wszystkim ubóstwem rodziców i brakiem wiedzy rodziców jak troszczyć się o dziecko. Ze statystyk Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mirosławcu wynika, że zaniedbanie dotyczy 19% wszystkich rodzin objętych wsparciem, co stanowi 55% rodzin z dziećmi. Problem alkoholowy, uzależnienia od narkotyków i przemoc w rodzinie były powodem udzielania porad, informacji i wsparcia przez Punkt Konsultacyjny dla Uzależnionych, Współuzależnionych i Ofiar Przemocy w Rodzinie przy NZOZ Poradni Zdrowia Psychicznego w Wałczu oraz przez Punkt Konsultacyjny i Interwencji Kryzysowej w Wałczu. W 2012 r. z pomocy tych poradni skorzystało 26 osób z problemem alkoholowym, 13 dorosłych członków rodziny osoby z problemem alkoholowym, 14 osób doznających  przemocy w rodzinie i 4 osoby stosujące przemoc w rodzinie. Ogółem udzielono 109 porad. W szkołach na terenie gminy wśród uczniów zanotowano występowanie zachowań agresywnych takich jak: kopanie, szarpanie, popychanie, wyśmiewanie się, poniżanie, wyzwiska.

Rozdział 3.
Cele i założenia Programu
§ 1. Celem Programu jest:
1. zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie na terenie gminy;
2. zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie;
3. zwiększenie pomocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie;
§ 2. Cel realizowany będzie przez:
1. budowanie lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy;
2. diagnozowanie zjawiska przemocy;
3. podnoszenie kompetencji służb i instytucji w zakresie przemocy w rodzinie;
4. udzielanie pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie;
5. oddziaływanie na osoby stosujące przemoc w rodzinie.
§ 3. Założenia Programu:
1. uwrażliwienie społeczności lokalnej na problem przemocy w rodzinie;
2. promowanie postaw społecznych wolnych od przemocy;
3. edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie przemocy w rodzinie;
4. działania interdyscyplinarne w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Rozdział 4.
Akty prawne, w oparciu o które będzie realizowany Program
§ 4. Program będzie realizowany w oparciu o :
1. ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm. );
2. ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( Dz.U. z 2013 r., poz. 182, z późn. zm. );
3. ustawę z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi
( Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 )
4. ustawe z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji ( Dz. U. 2011 r. nr 287, poz. 1687, z późn. zm. );
5. ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm. );
6. ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( Dz.U. z 2013 r., poz. 594).

Rozdział 5.
Zasoby Gminy Mirosławiec
§ 5. Zasobami Gminy Mirosławiec w zakresie realizacji Programu są:
1. Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie;
2. Posterunek Policji w Mirosławcu;
3. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu;
4. Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu;
5. Zespół Szkół w Mirosławcu;
6. Zespól Szkół w Piecniku;
7. Samorządowe Przedszkole „ Słoneczko ” w Mirosławcu;
8. Przedszkole nr 137 JW  nr 3299 w Mirosławcu Górnym;
9. Zakłady opieki zdrowotnej w Mirosławcu;
10. Organizacje pozarządowe;
11. Parafie;
12. Straż Miejska w Mirosławcu;
13. Ośrodek Kultury w Mirosławcu;
14. świetlice środowiskowe;
15. świetlice wiejskie.

Rozdział 6.
Czynniki gwarantujące właściwą realizację Programu
§ 6. Czynnikami gwarantującymi właściwą realizację Programu są:
1. obowiązujące przepisy prawa;
2. poparcie działań i współpraca z samorządem gminnym;
3. szkolenia kierowane do instytucji działających w zakresie przeciwdziałania  przemocy w rodzinie;
4. dobra znajomość środowiska lokalnego przez pracowników socjalnych;
5. aktywne szkoły;
6. dobra współpraca służb i instytucji na terenie gminy oraz  poza gminą;
7. silne więzi rodzinne.

Rozdział 7.
Zagrożenia w realizacji zadań Programu
§ 7. W realizacji niniejszego Programu mogą wystąpić poniższe zagrożenia:
1. stereotypy na temat przemocy w rodzinie;
2. przyzwolenie na przemoc;
3. bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych;
4. brak współpracy rodziny w zakresie przezwyciężania kryzysu;
5. problem uzależnienia od alkoholu;
6. ubóstwo;
7. trudności w dostępie do poradnictwa specjalistycznego: prawnego i psychologicznego.

Rozdział 8.
Realizacja celów Programu
§ 8. Cel:  Zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie poprzez:
1. współpracę w ramach zespołu interdyscyplinarnego: pracowników  socjalnych, przedstawicieli oświaty, przedstawicieli Policji, przedstawiciela komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, przedstawicieli ochrony zdrowia, przedstawicieli organizacji pozarządowej, kuratorów sądowych,
2. diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie,
3. opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach,
4. rozpowszechnianie informacji o instytucjach oraz możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym,
5. monitorowanie sytuacji rodzin dotkniętych przemocą,
6. dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do   przemocy oraz efektów tych działań,
7. podejmowanie działań prewencyjnych w środowiskach dotkniętych przemocą,
8. działania edukacyjno-informacyjne.
1) działanie: edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie przemocy w rodzinie:
a) uświadamianie zagrożeń związanych z przemocą w rodzinie,
b) wprowadzanie w szkołach treści propagujących zachowania sprzyjające  pozytywnym  postawom
w rodzinie, w szczególności poprzez realizację programów edukacyjnych,
c) szkolenia na temat przemocy, w szczególności dzieci i młodzieży,
d) wspieranie różnych form spędzania wolnego czasu, promujące zachowania nieagresywne,
e) organizowanie spotkań edukacyjnych dla mieszkańców ( szkoły, ośrodek kultury,  biblioteka, świetlice środowiskowe i wiejskie ),
f) dystrybucja ulotek i informacji na temat przemocy i jej skutków.
2) podmioty realizujące działanie:
a) Posterunek Policji w Mirosławcu,
b) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,
c) Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu,
d) Zespół Szkół w Mirosławcu,
e) Zespół Szkół w Piecniku,
f) Samorządowe Przedszkole „Słoneczko” w Mirosławcu,
g) Przedszkole nr 137 JW.  nr 3299 w Mirosławcu Górnym,
h) zakłady opieki zdrowotnej w Mirosławcu,
i) organizacje pozarządowe,
j) Parafie,
k) Straż Miejska w Mirosławcu,
l) Ośrodek Kultury w Mirosławcu,
m) świetlice środowiskowe,
n) świetlice wiejskie,
o) zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
§ 9. Cel: Zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie
1. Działanie: Izolowanie osób stosujących przemoc od osób doznających przemocy.
1) podmiot realizujący działanie:
a) Posterunek Policji w Mirosławcu
2. Działanie:Udzielanie informacji osobom stosującym przemoc na temat programów korekcyjno-edukacyjnych.
1) podmiot realizujący działanie:
a) zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
b) Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu,
c) Posterunek Policji w Mirosławcu,
d) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,
e) kuratorzy sądowi.
3. Działanie: Przeprowadzanie rozmów z osobami stosującymi przemoc.
1) Podmiot realizujący działanie:
a) zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
b) Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu,
c) Posterunek Policji w Mirosławcu,
d) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,
e) kuratorzy sądowi.
4. Działanie: Kierowanie wniosków do sądu o obowiązek podjęcia leczenia odwykowego w związku
z nadużywaniem alkoholu.
1) Podmiot realizujący działanie:
a) Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu.
§ 10. Cel:  Zwiększenie pomocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie.
1. Działanie: Udzielanie informacji w zakresie:
1) bezpiecznego schronienia osobom dotkniętym przemocą,
2) możliwości uzyskania przez osobę doznającą przemocy bezpłatnej pomocy w formie badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego,
3) praw osób doznających przemocy,
4) możliwości uczestniczenia osób stosujących przemoc w programach korekcyjno-edukacyjnych,
5) rozpowszechnianie telefonów zaufania: „ Niebieska Linia ”, „ Pomarańczowa Linia ”.
2. Podmiot realizujący działanie:
1) Posterunek Policji w Mirosławcu,
2) kuratorzy sądowi,
3) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu.
4) zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
5) zakłady opieki zdrowotnej w Mirosławcu.
3. Działanie: Prowadzenie działań interwencyjnych w zakresie przeciwdziałania przemocy -  stosowanie procedury Niebieskiej Karty.
1) Podmioty realizujące działanie:
a) zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
b) Posterunek Policji w Mirosławcu,
c) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,
d) Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu,
e) Zespół Szkół w Mirosławcu,
f) Zespół Szkół w Piecniku,
g) Samorządowe Przedszkole „ Słoneczko ” w Mirosławcu,
h) Przedszkole nr 137 JW.  nr 3299 w Mirosławcu Górnym,
i) Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Medycyny Rodzinnej w Mirosławcu,
j) Przychodnia Zespołu Lekarza Rodzinnego Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej,
k) Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło w Mirosławcu,
l) kuratorzy sądowi.
4. Działanie: Zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia.
1) Podmioty realizujące działanie:
a) zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
b) Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,
c) Posterunek Policji w Mirosławcu.
Rozdział 9.
Postanowienia końcowe
§ 11. Monitorowanie realizacji Programu odbywać się będzie w oparciu o sprawozdawczość podmiotów zaangażowanych w jego realizację. Sprawozdania z realizacji Programu podmioty składają do 31 marca każdego roku do Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mirosławcu.
§ 12. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu każdego roku przedłoży Radzie Miejskiej w Mirosławcu sprawozdanie z realizacji Programu.
§ 13. Program będzie finansowany ze środków własnych gminy, dotacji oraz środków zewnętrznych.